Primeur: data-analyse zonder patiëntgegevens te delen

juni 2022

Gegevens van duizenden patiënten uit verschillende bronnen combineren en analyseren terwijl de privacy volledig is gewaarborgd. Geen van de partijen ziet de individuele persoonsgegevens van de ander, maar er zijn wel belangrijke conclusies over het geheel te trekken.

Dit huzarenstuk werd in 2021 geleverd door de oprichters van Linksight, toen nog in dienst bij TNO. Ze deden dit in samenwerking met zorgverzekeraar CZ, het Limburgse ziekenhuis Zuyderland Medisch Centrum en het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Het was de eerste keer in Nederland dat de speciale cryptografische techniek MPC met succes werd ingezet op echte gevoelige persoonsgegevens. Inclusief alle juridische waarborgen.

Het project: privacy preserving analytics (PPA)1

In dit project zijn de gegevens van ruim 4.000 patiënten geanalyseerd volgens een privacy-by-design aanpak. CZ gebruikte haar declaratiegegevens. Zuyderland haar data over het gebruik en zorguitkomsten van de eHealth app Mijn IBDCoach. Het CBS gebruikte haar data over socio-economische factoren, zoals opleidingsniveau en inkomen. Geen van deze partijen kon de gevoelige data van de ander inzien. Er was ook geen sprake van een Trusted Third Party; een 3e partij die de data namens de anderen combineert. En toch konden zij gezamenlijk berekenen hoe effectief de eHealth app was voor verschillende patiëntgroepen.

Privacy en beveiliging gewaarborgd

In het project is ook gekeken naar de juridische aspecten. De methode voldoet aan de algemene verordening persoonsgegevens (AVG/GDPR), maar ook aan wetten die specifiek zijn voor enkele partijen, zoals de wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) en de CBS-wet. De partijen hebben gezamenlijk een data protection impact assessment (DPIA) uitgevoerd. Uit beoordeling door externe deskundigen bleek de bescherming van de persoonsgegevens in deze aanpak sterk gewaarborgd. Door gebruik te maken van MPC is sprake van data-minimalisatie, proportionaliteit en privacy-by-design. Ook hebben externe deskundigen gekeken naar de beveiliging en hebben de methode op verschillende niveaus gevalideerd.

Hoe houden we de zorg betaalbaar?

Met dit project legde TNO de basis voor het analyseren van data over zorgketens heen. Dat is hard nodig, want de toegankelijkheid en betaalbaarheid van ons zorgsysteem staan steeds meer onder druk. Ook komen er veel innovaties en nieuwe interventies op de zorg af, die allemaal hun plek moeten vinden. Door data te combineren ontstaan nieuwe inzichten. Zorgpartijen kunnen nu ook continue de effecten van hun interventies monitoren. Zo kunnen zij echt gaan samenwerken over de ketens heen, met data onderbouwd. Hiermee kan bijvoorbeeld de regionale ouderenzorg anders worden georganiseerd, kunnen voorspelmodellen worden verbeterd op basis van de lokale situatie, en kunnen partijen zichzelf onderling vergelijken. Allemaal manieren om de zorg stap-voor-stap te blijven verbeteren.

Het zaadje voor de oprichting van Linksight

Nadat is bewezen dat de aanpak technisch en juridisch werkt is niet veel later Linksight als TNO spin-off bedrijf opgericht om deze technologie en aanpak naar de markt te brengen. Inmiddels worden in verschillende regio’s datasamenwerkingen opgezet tussen zorgaanbieders, verzekeraars en gemeenten, gebruikmaken van het Linksight platform. Voorbeelden daarvan zijn regionale samenwerkingen in de ouderenzorg in Delft, de Achterhoek en Zeeland, of toepassingen in oncologie en cardiologie.

Lees meer over dit project:

Neem contact op met Linksight voor meer informatie.


  1. Dit project is mede tot stand gekomen door financiering vanuit Holland High Tech  ↩︎